Bình Thuận được biết đến là một trong những tỉnh nhiều nắng, đây lại là điều kiện thuận lợi để phát triển điện mặt trời. Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Dương Tấn Long - Trưởng Phòng Quản lý điện và năng lượng - Sở Công Thương:

Năng lượng mặt trời là nguồn năng lượng lớn mà con người có thể tận dụng được: sạch, dồi dào, gần như vô tận và có ở khắp nơi. Việc thu giữ, sử dụng năng lượng mặt trời để chuyển hóa thành các loại năng lượng khác (như nhiệt năng, điện năng,…) không ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, không phát ra khí thải độc hại, không gây hiệu ứng nhà kính. Hiện nay, việc phát triển các nhà máy điện sản xuất từ năng lượng mặt trời nói riêng, từ các dạng năng lượng tái tạo khác là xu thế chung của thế giới, được cộng đồng quốc tế rất quan tâm, khuyến khích phát triển.

Đối với Bình Thuận là địa phương có tiềm năng năng lượng mặt trời thuộc loại cao nhất trong cả nước, bức xạ nhiệt cao và ổn định. Lĩnh vực điện mặt trời tại địa phương hiện nay đang có sức thu hút lớn các nhà đầu tư trong và ngoài nước do ngoài lợi thế của địa phương như đã nêu, Chính phủ cũng như cộng đồng quốc tế rất quan tâm khuyến khích đầu tư, do vậy việc lựa chọn, định hướng phát triển điện mặt trời trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới nhằm thu hút các thành phần kinh tế có năng lực, kinh nghiệm tham gia khai thác lợi thế tài nguyên năng lượng mặt trời, sử dụng đất đai một cách có hiệu quả, nhằm thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển công nghiệp năng lượng, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Qua đó tạo thêm nhiều việc làm cùng với lực lượng lao động có kỹ năng và trình độ chuyên môn cao; tăng thêm thu nhập, không ngừng nâng cao mức sống và cải thiện đời sống tinh thần của nhân dân; mở rộng giáo dục, đào tạo khoa học và công nghệ đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực của tỉnh trở thành một tỉnh công nghiệp, dịch vụ có hàm lượng tri thức cao.

Nhận thức và xác định tầm quan trọng của nguồn năng lượng mặt trời, Sở Công Thương đã tham mưu UBND tỉnh Bình Thuận lập Quy hoạch phát triển điện mặt trời tỉnh giai đoạn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 nhằm xác định các khu vực tiềm năng phát triển điện mặt trời, tạo cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư điện mặt trời khai thác hiệu quả lợi thế về tài nguyên của tỉnh, phát triển ngành công nghiệp địa phương và góp phần cùng cả nước  đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Theo Quy hoạch phát triển điện mặt trời Bình Thuận giai đoạn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 (hiện quy hoạch đã được UBND tỉnh báo cáo Bộ Công Thương thẩm định, phê duyệt), mục tiêu phát triển điện mặt trời đến năm 2030 của tỉnh với tổng công suất lắp đặt đạt xấp xỉ 4.520MW.

Về quan điểm phát triển điện mặt trời của tỉnh phải gắn liền với chiến lược phát triển năng lượng quốc gia, phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và hài hòa với sự phát triển các ngành kinh tế khác của tỉnh, phải gắn với hiệu quả kinh tế - xã hội, chỉ xem xét phát triển điện mặt trời đối với các khu vực sản xuất nông nghiệp hoặc phát triển các ngành nghề khác không thuận lợi, hiệu quả kinh tế thấp. Đồng thời phải đảm bảo tốt các điều kiện về cơ sở hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, nhất là việc đấu nối lưới điện, truyền tải công suất điện đến các vùng phụ tải trong cả nước, bảo đảm môi trường sinh thái, giải quyết tốt các vấn đề xã hội và bảo đảm an ninh quốc phòng.

Đến nay, đã có 5 dự án nhà máy điện mặt trời được UBND tỉnh cấp quyết định chủ trương đầu tư với tổng công suất 340MW; 2 dự án nhà máy điện mặt trời được UBND tỉnh cấp quyết định chủ trương đầu tư (nguyên tắc) với tổng công suất 250MW; có 6 dự án (377,5MW) đã được Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương phê duyệt bổ sung quy hoạch; ngoài ra còn có một số dự án khác đã được UBND tỉnh xem xét, chấp thuận chủ trương cho thực hiện nghiên cứu, khảo sát để lập quy hoạch bổ sung, quyết định chủ trương đầu tư, trình Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương phê duyệt bổ sung quy hoạch.

Ngày 11/4/2017, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg về cơ chế khuyến khích phát triển các dự án điện mặt trời tại Việt Nam. Theo Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg quy định, Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) có trách nhiệm mua toàn bộ lượng điện sản xuất từ các dự án điện mặt trời nối lưới với giá mua điện tại điểm giao nhận điện là 2.086 đồng/kWh (chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng, tương đương 9,35 UScents/kWh), ưu tiên khai thác toàn bộ công suất, điện năng phát của các dự án điện mặt trời đưa vào vận hành thương mại. Đồng thời, dự án điện mặt trời được miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu để tạo tài sản cố định cho dự án, thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu phục vụ sản xuất của dự án là nguyên liệu, vật tư, bán thành phẩm trong nước chưa sản xuất được. Việc miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với dự án điện mặt trời được thực hiện như đối với dự án thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật hiện hành và thuế.

Với Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg sẽ tạo điều kiện thúc đẩy việc phát triển điện mặt trời trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, với sự phát triển của công nghệ (vật liệu mới của tấm panel pin mặt trời, công nghệ chế tạo, tăng hiệu suất của tấm panel pin mặt trời), việc nâng hiệu suất, tiến bộ về khoa học vật liệu và sản xuất quy mô lớn, giá tấm pin mặt trời đã giảm xuống từ 2-3 lần, làm cho việc đầu tư điện mặt trời phát triển bùng nổ, chi phí sản xuất điện mặt trời trong thời gian đến sẽ có xu thế giảm so với hiện nay.

Quang Tuấn

Nguồn: Báo Bình Thuận